زمان تقریبی مطالعه: 4 دقیقه
 

پیروزی در غزوه تبوک (قرآن)





یکی از پیروزی‌های مسلمانان که در آیات قرآن به آن اشاره شده است، پیروزی در غزوه تبوک است.


۱ - پیشگویی پیروزی در تبوک



پیشگویى خداوند، نسبت به بازگشت موفقيّت‌آمیز مسلمانان از جنگ تبوک:
۱. «لَوْ كَانَ عَرَضًا قَرِيبًا وَسَفَرًا قَاصِدًا لاَّتَّبَعُوكَ وَلَكِن بَعُدَتْ عَلَيْهِمُ الشُّقَّةُ وَسَيَحْلِفُونَ بِاللّهِ لَوِ اسْتَطَعْنَا لَخَرَجْنَا مَعَكُمْ يُهْلِكُونَ أَنفُسَهُمْ وَاللّهُ يَعْلَمُ إِنَّهُمْ لَكَاذِبُونَ • لَقَدِ ابْتَغَوُاْ الْفِتْنَةَ مِن قَبْلُ وَقَلَّبُواْ لَكَ الأُمُورَ حَتَّى جَاء الْحَقُّ وَظَهَرَ أَمْرُ اللّهِ وَهُمْ كَارِهُونَ؛(اما گروهی از آنها، چنانند که) اگر غنایمی نزدیک (و در دسترس)، و سفری آسان باشد، (به طمع دنیا) از تو پیروی می‌کنند ولی (اکنون که برای میدان تبوک،) راه بر آنها دور (و پر مشقت) است، (سرباز می‌زنند) و بزودی به خدا سوگند یاد می‌کنند که: اگر توانایی داشتیم، همراه شما حرکت می‌کردیم! (آنها با این اعمال و این دروغ‌ها، در واقع) خود را هلاک می‌کنند و خداوند می‌داند آنها دروغگو هستند! آنها پیش از این (نیز) اقدام به فتنه‌ انگیزی کردند و کارها را برای تو دگرگون ساختند (و بهم ریختند) تا زمانی که حق فرا رسید و فرمان خدا آشکار گشت (و پیروز شدید) در حالی که آنها کراهت داشتند.» آیات یاد شده، درباره جنگ تبوک است و زمان قسم خوردن در «سیحلفون باللّه» بعد از بازگشت از جنگ تبوک مى‌باشد.
۲. «فَإِن رَّجَعَكَ اللّهُ إِلَى طَآئِفَةٍ مِّنْهُمْ فَاسْتَأْذَنُوكَ لِلْخُرُوجِ فَقُل لَّن تَخْرُجُواْ مَعِيَ أَبَدًا وَلَن تُقَاتِلُواْ مَعِيَ عَدُوًّا إِنَّكُمْ رَضِيتُم بِالْقُعُودِ أَوَّلَ مَرَّةٍ فَاقْعُدُواْ مَعَ الْخَالِفِينَ •يَعْتَذِرُونَ إِلَيْكُمْ إِذَا رَجَعْتُمْ إِلَيْهِمْ قُل لاَّ تَعْتَذِرُواْ لَن نُّؤْمِنَ لَكُمْ قَدْ نَبَّأَنَا اللّهُ مِنْ أَخْبَارِكُمْ وَسَيَرَى اللّهُ عَمَلَكُمْ وَرَسُولُهُ ثُمَّ تُرَدُّونَ إِلَى عَالِمِ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ فَيُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ؛ هر گاه خداوند تو را بسوی گروهی از آنان بازگرداند، و از تو اجازه خروج (بسوی میدان جهاد) بخواهند، بگو: هیچ گاه با من خارج نخواهید شد! و هرگز همراه من، با دشمنی نخواهید جنگید! شما نخستین بار به کناره گیری راضی شدید، اکنون نیز با متخلفان بمانید! هنگامی که بسوی آنها (که از جهاد تخلف کردند) باز گردید، از شما عذرخواهی می‌کنند بگو: عذرخواهی نکنید، ما هرگز به شما ایمان نخواهیم آورد! چرا که خدا ما را از اخبارتان آگاه ساخته و خدا و رسولش، اعمال شما را می‌بینند سپس به سوی کسی که دانای پنهان و آشکار است بازگشت داده می‌شوید و او شما را به آنچه انجام می‌دادید، آگاه می‌کند (و جزا می‌دهد!)»

۲ - آثار پیروزی



تحکیم بیشتر پایه‌هاى حاکميّت دین در جزیرة العرب، در پرتو جهاد و پیروزی مؤمنان در غزوه تبوک:
«يَعْتَذِرُونَ إِلَيْكُمْ إِذَا رَجَعْتُمْ إِلَيْهِمْ قُل لاَّ تَعْتَذِرُواْ لَن نُّؤْمِنَ لَكُمْ قَدْ نَبَّأَنَا اللّهُ مِنْ أَخْبَارِكُمْ وَسَيَرَى اللّهُ عَمَلَكُمْ وَرَسُولُهُ ثُمَّ تُرَدُّونَ إِلَى عَالِمِ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ فَيُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ • سَيَحْلِفُونَ بِاللّهِ لَكُمْ إِذَا انقَلَبْتُمْ إِلَيْهِمْ لِتُعْرِضُواْ عَنْهُمْ فَأَعْرِضُواْ عَنْهُمْ إِنَّهُمْ رِجْسٌ وَمَأْوَاهُمْ جَهَنَّمُ جَزَاء بِمَا كَانُواْ يَكْسِبُونَ؛ هنگامی که به سوی آنها (که از جهاد تخلف کردند) بازگردید از شما عذرخواهی می‌کنند، بگو عذرخواهی مکنید، ما هرگز به شما ایمان نخواهیم آورد چرا که خدا ما را از اخبارتان آگاه ساخته، و خدا و رسولش اعمال شما را می‌بینند، سپس به سوی کسی که آگاه از پنهان و آشکار است باز می‌گردید و او شما را به آنچه انجام می‌دادید آگاه می‌کند (و جزا میدهد). هنگامی که به سوی آنان بازگردید برای شما سوگند یاد می‌کند که از آنها اعراض (و صرف نظر) کنید، از آنها اعراض کنید (و روی گردانید) چرا که آنها پلیدند و جایگاهشان دوزخ است، به کیفر اعمالی که انجام می‌دادند.»

۳ - پانویس


 
۱. توبه/سوره۹، آیه۴۲.    
۲. توبه/سوره۹، آیه۴۸.    
۳. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۵، ص ۵۱.    
۴. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج ۹، ص ۳۶۴.    
۵. توبه/سوره۹، آیه۸۳.    
۶. توبه/سوره۹، آیه۹۴.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۸، ص۸۸.    
۸. توبه/سوره۹، آیه۹۴.    
۹. توبه/سوره۹، آیه۹۵.    


۴ - منبع


مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۷، ص۲۵۳، برگرفته از مقاله «پیروزی در غزوه تبوک».    


رده‌های این صفحه : پیروزی | جنگ تبوک | موضوعات قرآنی




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.